Hezkuntza bide askatzailea

Hezkuntza, taldeak eta pertsonak elkar menpekoen eredu sozio-kultural eta ekosistemikoen irudiko egingo dituen prozesua da; eredu hezitzaileek, hau honela izanda, dimentsio kognitiboak, pertsonalizatzaileak, teknologikoak eta sozialak hartuko dituzte kontutan, honela heziketaren kalitate osoa bermatzen da, hau da, ezin daiteke pertsonen arlo bakarrera mugatu heziketa, osoa eta etengabea da eta.
Baina hezkuntza, mundu eta gizarte globalizatu baten arabera mugitzen da, honen oinarrizko faktorea ekonomia izanik.

Hezkuntza, ekonomiaren arabera mugitzen da, hau argi geratzen da gaur-egungo curriculum-a ikusiz; hezkuntzak dituen helburu nagusiak ekoizpena eta konpetentzia dira, honen ondorioa indibidualismoa izanik eta helburu hauetara egokitzen ez denak, esklusioa pairatzeko arriskua izan dezake.

Aldi berean, azken urteotan, teknologia berriek indar handia bereganatu dute hezkuntza sisteman, murgiltzen ari garen informazioaren gizarte honetan, teknologia hauek ezagutzea eta dominatzea etorkizunean beharrezkoa izango dugulako. Baina zer gertatzen da tresna hauek eskuratzeko ekonomikoki baliabide urriak dituzten pertsonekin? Bada klaseetan atzean gera daitezkeela eskola porrota sufritzeko arriskuarekin, eta honek aldi berean beste ondorio kaltegarriago bat ekar dezake: marjinazioa.

Hezkuntza, bazterketa egoeretatik irteteko tresna garrantzitsua kontzideratzen da, baina noraino ez da hezkuntza errealitate honen erantzule?

Hezkuntza tradizionala, ezagupenak/ezagutzak trasmititzean oinarritzen da, ez du joera kritikorik bultzatzen, ez du bizi garen errealitatearen aurrean erantzunik ematen, ez ditu gizartean bizitzeko eta mugitzeko oinarriak eskeintzen, ez du munduan eta bakoitzaren bizitzan hartu behar diren erantzunkizunak hartzeko espiritua pizten, ez ditu aske eta autonomoak izateko gaitasunak erakusten, azken finean, sentimentuekiko alfabetatu gabeak garela esan dezakegu, gure bizitzetako jabe bakar eta absolutoak izateko beharrezkoak diren gaitasunak ez ditugu landuak eta ezagunak.
Hezkuntza tradizionalak guzti honetatik at uzten gaitu, ez digu horrelakorik eskeintzen, bizitzeko horren beharrezkoa dugun hori; norarte da hezkuntza jada badagoen sistema errefortsatzeko tresna eta noraino egitura justuago batzuk lortzeko dauden oztopoak gainditzeko tresna.

Gai hau gehiago sakontzea nahi izanez gero, Francisco Gutiérrez-en "Educación como praxis política" liburua gomendatzen dizuet.

Bitakora hau ideia eta hausnarketa askotara dago irekia; gizabanakoen kezkak, gizartearen ezinbesteko eragina, ... emeki-emeki gizartea (edo pertsonak) aldatzeko esperantza duten gizakiei zuzendua, era natural eta zorintsu baten bizitzeko apostua egiten dutenentzat, gauza txikiekin disfrutatu eta zoriontsu izan daitezkeenentzat, azken finean bizi nahi dutenentzat; hala ere, beste batzuk ez dute bide hau aukeratzen, beste bide latzago batean daude murgilduta baina beraien bizitzako momentu batean, bide hau alde batera utziz zoriontzasun eta autonomiaren bidea aukeratu zutenentzako ere bada. Ia denon artean bizi kalitate hobea lortzen dugun.